“能备患於未形也”的意思及全诗出处和翻译赏析

liù qīn wǔ fǎ
六亲五法

yǐ jiā wèi xiāng, xiāng bù kě wèi yě yǐ xiāng wèi guó, guó bù kě wèi yě yǐ guó wèi tiān xià, tiān xià bù kě wèi yě.
以家为乡，乡不可为也；以乡为国，国不可为也；以国为天下，天下不可为也。
yǐ jiā wèi jiā, yǐ xiāng wèi xiāng, yǐ guó wèi guó, yǐ tiān xià wèi tiān xià.
以家为家，以乡为乡，以国为国，以天下为天下。
wú yuē bù tóng shēng, yuǎn zhě bù tīng wú yuē bù tóng xiāng, yuǎn zhě bù xíng wú yuē bù tóng guó, yuǎn zhě bù cóng.
毋曰不同生，远者不听；毋曰不同乡，远者不行；毋曰不同国，远者不从。
rú dì rú tiān, hé sī hé qīn? rú yuè rú rì, wéi jūn zhī jié! yù mín zhī pèi, zài shàng zhī suǒ guì dào mín zhī mén, zài shàng zhī suǒ xiān zhào mín zhī lù, zài shàng zhī suǒ hào wù.
如地如天，何私何亲？如月如日，唯君之节！御民之辔，在上之所贵；道民之门，在上之所先；召民之路，在上之所好恶。
gù jūn qiú zhī, zé chén dé zhī jūn shì zhī, zé chén shí zhī jūn hǎo zhī, zé chén fú zhī jūn è zhī, zé chén nì zhī.
故君求之，则臣得之；君嗜之，则臣食之；君好之，则臣服之；君恶之，则臣匿之。
wú bì rǔ è, wú yì rǔ dù, xián zhě jiāng bù rǔ zhù.
毋蔽汝恶，毋异汝度，贤者将不汝助。
yán shì mǎn shì, yán táng mǎn táng, shì wèi shèng wáng.
言室满室，言堂满堂，是谓圣王。
chéng guō gōu qú, bù zú yǐ gù shǒu bīng jiǎ qiáng lì, bù zú yǐ yìng dí bó dì duō cái, bù zú yǐ yǒu zhòng.
城郭沟渠，不足以固守；兵甲强力，不足以应敌；博地多财，不足以有众。
wéi yǒu dào zhě, néng bèi huàn yú wèi xíng yě, gù huò bù méng.
惟有道者，能备患於未形也，故祸不萌。
tiān xià bù huàn wú chén, huàn wú jūn yǐ shǐ zhī tiān xià bù huàn wú cái, huàn wú rén yǐ fēn zhī.
天下不患无臣，患无君以使之；天下不患无财，患无人以分之。
gù zhī shí zhě, kě lì yǐ wéi zhǎng wú sī zhě, kě zhì yǐ wéi zhèng shěn yú shí ér chá yú yòng, ér néng bèi guān zhě, kě fèng yǐ wéi jūn yě.
故知时者，可立以为长；无私者，可置以为政；审於时而察於用，而能备官者，可奉以为君也。
huǎn zhě, hòu yú shì lìn yú cái zhě, shī suǒ qīn xìn xiǎo rén zhě, shī shì.
缓者，後於事；吝於财者，失所亲；信小人者，失士。